De laatste ontdekkingstocht in de geschiedenis
Vandaag schrijf ik mijn laatste blog over een epidemie/ pandemie voor deze examenopdracht. Ik heb besloten om iets te kiezen dat totaal onbekend is voor mij. Daarom de keuze voor Cholera, iets waarvan ik nog nooit gehoord heb, alleen dankzij de blogs van mijn medestudenten ben ik er al wat meer over te weten gekomen.
De blauwe dood
Cholera asiatica of de blauwe dood was voor de 19de eeuw bekend in Inda, specifiek in Bengalen. Rond 1830 bereikte de ziekte Europa, zo teisterde de ziekte vanaf de onafhankelijkheid van België, in 1830, verschillende van onze steden zoals Gent, Antwerpen, Leuven, Doornik en Namen. De epidemieën zorgden voor een sterfte van meer dan 50% van de bevolking.
De bijnaam 'de blauwe dood' heeft men te danken aan voorgaande 'gekleurde ziekten', zoals de zwarte dood die enkele eeuwen voordien toesloeg en die ik in een eerder blog heb toegelicht. Het kleur blauw komt van de cholerapatiënten die asgrauw zien. De meest kwetsbare personen zijn jonge kinderen of ouderen.
 |
| Een foto dat ik veel terugzag bij het opzoeken van de geschiedenis omtrent Cholera. |
Verschillende epidemieën
Eerste beschrijvingen
De eerste besmettingen van cholera zijn niet bekend, er was al sinds de vijfde eeuw voor Christus sprake van ziektes die lijken op cholera. Dit waren vaak alleenstaande gevallen. Een meer gedetailleerde beschrijving kunnen we vinden bij de Portugese historicus Gaspar Correa. Hij beschreef een ziekte die in de lente van 1543 plaatsvond in de Zuid-Aziatische regio Bengalen. De ziekte werd door de lokale bevolking 'moryxy' genoemd. Deze uitbraak eiste zo veel slachtoffers dat de bewoners moeite hadden om alle doden te begraven. De sterfgevallen kwamen volgens Correa door het braken, vochtverlies en spierkrampen.
 |
| Hier zien we een foto van de Portugese historicus Gaspar Correa. |
Eerste cholera-pandemie (1817-1823)
Deze pandemie werd veroorzaakt door de vervuilde Gangesrivier, de uitbraak vond plaats in India. De ziekte kon zich via het voedsel verspreiden, want hier was waarschijnlijk de rijst besmet geraakt met de bacterie. De ziekte verspreide zich heel snel door India, Sri Lanka, Thailand, Indonesië en de Filipijnen. Via geïnfecteerde schepen ging de ziekte verder door China en Japan. De ziekte bleef niet alleen in Azië. Het werd door de Britse troepen, die van India naar Oman trokken, meegenomen naar de Perzische Golf. Via Turkije bereikte de ziekte Europa.
Zes jaar heeft de eerste cholera-pandemie geduurd en de strenge winter van 1823-1824 heeft er een eind aan gemaakt. Mogelijk stierven de bacteriën in het water door de kou.
Tweede cholera-pandemie (1829-1849)
Ook deze uitbraak van de tweede pandemie vond plaats in India. In 1830 had de ziekte al Moskou bereikt. Na een korte onderbreking in de winter verspreidde de ziekte zich verder naar Finland, Hongarije en Duitsland. Ook kwam Groot-Brittannië voor het eerst in aanraking met de ziekte.
Groot-Brittannië organiseerde verschillende acties, wat wij nu als maatregelen beschouwen, om de ziekte tegen te gaan zoals quarantaines.
Derde cholera-pandemie (1852-1859)
Deze pandemie was de dodelijkste en liet vele slachtoffers achter in Azië, Europa, Noord-Amerika en Afrika. Het dodelijkste jaar was 1854 waar er 23.000 mens stierven alleen al in Groot-Brittannië. De Britse arts John Snow kwam erachter dat de ziekte in zijn wijk veroorzaakt was door vervuild water uit de openbare waterpomp. Zo overtuigde de arts de gemeente om de waterpomp te verwijderen, dat zorgde ervoor dat het aantal gevallen van cholera in de wijk afnam.
 |
| Op deze foto kunnen we de Britse arts John Snow herkennen. |
Vierde en vijfde cholera-pandemie (1863-1875; 1881-1896)
Deze pandemie vond plaats in 1863-1875 ene 1881-1896 en worden als minder heftig gezien dan de voorgaande pandemieën. Nochtans waren bij deze twee pandemieën heel wat dodelijke uitbraken.
Zesde cholera-pandemie (1899-1923)
Door de verbeterde volksgezondheid en sanitaire voorzieningen zou deze pandemie West-Europa en Noord-Amerika bijna niet bereiken. In tegenstelling tot India, Rusland, het Midden-Oosten en Noord-Afrika. In 1923 verdween het grotendeel van de ziekte, behalve in India waar er al meer dan een half miljoen mensen stierven.
Zevende cholera-pandemie (1961- ...)
In deze periode brak er weer een pandemie uit in Indonesië. Zoals bij alle andere pandemieën verspreide deze ziekte zich weer naar Azië en het Midden-Oosten. Na tien jaar bereikte de ziekte Afrika. In 1990 waren er meer dan negentig procent van de cholera-patiënten afkomstig uit Afrika.
Ook nu krijgen we nog steeds te maken met mensen die het slachtoffer zijn van de cholera ziekte.
Besmetting
De ziekte kan verschillende, honderden mensen tegelijk besmetten. De besmetting gebeurt via vuile handen of ook door besmet drinkwater of besmet voedsel. Dat verklaard ook waarom ze denken dat cholera vaak ontstaat na een natuurramp. Het zorgt ervoor dat de toegang tot zuiver water en sanitaire voorziening verminderd. Na de aardbeving in Haïti raakten rond de 500.000 mensen besmet aan cholera.
 |
| Hier zien we een foto van na de aardbeving in Haïti. Je kan duidelijk zien wat de oorzaak is van de vervuiling van het water. |
Symptomen
Na een incubatietijd, de tijd tussen de besmetting en het uitbreken van de ziekte, van 5 dagen, produceert de bacterie iets dat op twee manieren inwerkt op ons spijsverteringsstelsel. Dit zorgt ervoor dat ons lichaam abnormaal veel water verliest en ingeslikt vocht niet meer wordt opgenomen. Het vocht stapelt zich op in de darmen en wordt afgevoerd in de vorm van diarree en hevig braken. De patiënten kunnen zo tot twintig liter vocht per dag verliezen, de ernstige uitdroging kan leiden tot shock en tot de dood.
Cholera veroorzaakt dus hevige diarree en heftig braken, dit kan snel zorgen voor ernstige uitdroging. Dit zorgt er dan ook voor, de uitdroging, dat er sterfgevallen zijn.
Behandeling
Dankzij de Duitse microbioloog Robert Koch, die de ziekte bestudeerde, kwam hij erachter dat de aanwezigheid van de bacterie in de darmen de oorzaak was van de ziekte. Hierdoor kwam er steeds meer vooruitgang in het tegenhouden van het virus. Groot-Brittannië en de Verenigde Staten werden tijdens de vijfde pandemie grotendeels veilig door verbeterde watervoorzieningen en maatregelen waarbij quarantaines werden ingesteld. Er was dus een verbeterde volksgezondheid en sanitaire voorziening.
 |
| Hier zien we een foto van de Duitse microbioloog Robert Koch. |
Dankzij de moderne geneeskunde is de ziekte gemakkelijk te behandelen/ er zijn meer mogelijkheden, op voorwaarde dat men op tijd met de behandeling kan beginnen. Aangezien de patiënten te maken krijgen met uitdroging gaan ze tijdens de behandeling focussen op het inzetten van vloeistoffen. Dit kan water zijn maar bij zeer ernstige patiënten kan dit ook met een infuus zijn.
Vraagtekens
Bij het schrijven van deze blog kwamen er toch heel wat vragen op mij af:
- Zal corona ook een bijnaam krijgen en bij de 'gekleurde ziektes' behoren?
- Waarom waren er zoveel opstoten? Konden ze niet eerder ingrijpen aangezien ze al grotendeels de oorzaak wisten vanaf het begin?
- Zullen wij ook nog met opstoten te maken krijgen van corona?
- Hebben wij dan niets geleerd uit deze pandemie om ons te kunnen voorbereiden op een volgende epidemie/ pandemie zoals corona? Waarom nemen wij geen voorzorgmaatregelen over het algemeen?
- Quarantaine is al een eeuwen oud begrip, toch duurde het lang voor het van toepassing ging.
Cholera VS Corona
Bij sommige elementen kon ik meteen de link leggen naar het geen dat we nu meemaken. Zoals:
- Een van de kwetsbare personen zijn ouderen bij beide ziektes.
- De ziektes eisen zoveel slachtoffers dat het niet evident is om de mensen te begraven. Denk maar aan het beeld dat we in deze periode kregen van New York waar ze de mensen begraven in een massagraf op Hart Island.
- Besmettingen gebeuren snel en door fysiek contact zoals elkaar een hand geven. Daarnaast zijn de besmettingen voor beide ziektes wereldwijd.
Bronnen
Reacties