Piepklein maar o zo dodelijk... een historiek
Malaria kennen wij grotendeels als een ziekte uit Afrika. Maar ook vroeger heeft West-Europa ermee te maken gekregen, specifiek vrijwel alle landen rond de Noordzee. Maar wat is Malaria nu precies? Kan je preventief werken? Laten we het ontdekken in deze blog.De Parasiet
Malaria is een infectieziekte verwerkt door een parasiet. Deze parasiet wordt overgedragen op de mens via een steek van de muggensoort, de Anophelesmug. Waarschijnlijk bestaat deze mug al 150-200 miljoen jaar. Deze mug is in Afrika ontstaan en reisde mee naar gebieden waar de geschikte muggen aanwezig waren om de ziekte te verspreiden.Anopheles atroparvus, een moeilijke naam waar ik zelf nog nooit van gehoord heb. Het is een muggensoort uit de familie van steekmuggen en deze droeg in grote mate bij voor de verspreiding van malaria in West-Europa. De meeste muggensoorten vertoeven in zoet water voor hun voorplanting, maar deze muggensoort plant zich vooral voor in brak, stilstaand water in poldergebieden met watermoerassen. Het is dan ook niet raar om te geloven dat hier de ziekte zeer aanwezig was.
Maar ook in Vlaanderen kregen we ermee te maken, voornamelijk rond zoetwatermoerassen en rivieren. Dit kwam door een andere mug met name de Anopheles messea, deze mug verkiest runderbloed boven dat van mensen waardoor hij eerst enkel toesloeg op plaatsen waar er weinig vee was.
Polderkoorts
Vooral tussen 1500 en 1750 kregen we het hard te verduren met malaria. De meeste besmettingen gebeurden in het najaar na een periode van grote muggenactiviteit met een tweede piek in het voorjaar. De uitbreek van de ziekte is waarschijnlijk te danken aan een uitbreiding van kustgebieden. Zo werden er waterwegen aangelegd dat ervoor zorgden dat zeewater landwaarts stroomde. De kunstmatige drooglegging van meren zorgden ervoor dat brak water uit de diepte naar het oppervlak kwam. Dit alles verhoogde het risico op malaria. Door de toenemende handel vond de ziekte snel de weg naar onbesmette gebieden. Zo waren de sterftecijfers in de 18de eeuw bijna dubbel zo hoog als elders op het platteland. Er was dan ook een sterk vermoeden dat malaria wat in de volksmond 'polderkoorts' genoemd werd, de boosdoener was. Nu wordt malaria voornamelijk met de bijnaam 'moeraskoorts' genoemd. |
| Een poster van toen om het gevaar aan te kondigen. |
Hoe vaak komt malaria nu nog voor?
Het is een wereldwijde infectieziekte dat jaarlijks meer dan 200 miljoen zieken maakt. Naar schatting sterven er jaarlijks meer dan 400.000 mensen, vooral Afrikaanse kinderen. De ziekte komt dan ook het meest voor in het tropisch Afrika.Belangrijkste symptomen
De periode tussen de muggenbeet en het ontstaan van de eerste ziektetekens bedraagt minstens 7 dagen, meestal weken, soms enkele maanden en uitzonderlijk jaren.Deze ziekte kan je voornamelijk herkennen wanneer je spierpijn, hoofdpijn en koorts opstoten hebt en bij ernstige vormen een verminderd bewustzijn, kortademigheid, geelzucht en bloedarmoede.
Malaria voorkomen
Er zijn enkele maatregelen die de kans verkleinen op muggenbeten en dus ook op mogelijk infectie. Hieronder zal ik ze even opsommen voor jullie:- Draag tijdens de avond en de nacht sokken, een lange broek en lange mouwen.
- Breng insectenafstodende middelen aan op onbedekte huid.
- Slaap onder een muskietennet.
- Suit je kamer goed af.
- Daarnaast bestaat er ook medicatie die je kan innemen.
Keuze voor deze epidemie
Om deze blog de laatste dagen nog te vervolledigen heb ik voor deze ziekte, malaria, gekozen. Niet omdat het zoveel connectie heeft met de periode die we nu meemaken. Integendeel, naast enkele overlappingen van symptomen zijn er meer verschillen herkenbaar. Zo werd malaria verspreid via een mug, het coranavirus via mensen. Het was ook niet makkelijk om correcte informatie te vinden omtrent malaria en het ontstaan hiervan. Maar toch was er vanuit mijn persoonlijke kant veel interesse voor deze epidemie.Zoals jullie konden lezen in mijn eerste kennismakingsblog heb ik een inleefreis gemaakt naar Afrika, Ethiopië. In de week deden we vrijwilligerswerk en in het weekend deden we een uitstap. Zo gingen we het eerste weekend naar het Tanameer, het grootste meer van Ethiopië en het hoogst gelegen meer van heel Afrika. Daar verbleven we bij twee Nederlanders, namelijk bij Tim & Kim Village. Hier was het risico op Malaria hoger dan in het dorpje Gondar waar we verbleven. Dit bleek ook uit de verhalen van Tim & Kim. Zelf waren ze al enkele keren heel ziek geweest van deze epidemie. Vanuit het Instituut voor Tropische Geneeskunde kreeg ik grote malaria pillen mee, deze zorgden deels ervoor dat ik beschermd was tegen deze epidemie. Daarnaast waren er muskietennetten aanwezig en insectenafstodende middelen. Omdat ik er toch wel dicht mee in aanraking ben gekomen vond ik het de ideale gelegenheid om mij hierin te verdiepen. Trouwens als je eens van plan bent om naar het Tanameer te reizen dan is Tim & Kim Village een echte aanrader! Hieronder kan je enkele sfeerfoto's terugvinden.
 |
| Hierachter zie je een lodge van bij Tim & Kim Village met daarachter het Tanameer |
 |
| Dit is de binnenkant van de lodge, echte luxe op dat moment! Een zachte matras met een donsdeken en een muskietennet. |
 |
| Dit was op onze eerste wandeling aan het meer, je ziet een klein eilandje liggen en voor de rest alleen maar water. |
 |
| Met de kajak mochten we het meer verkennen. Hiervoor zie je een monnikendorp waar er nog monniken actief op waren. Helaas mochten wij als vrouw dit niet bezoeken, we hebben toch enkele monniken kunnen spoten vanuit de verte. |
 |
| Een foto vanop een berg hoger dan het meer. Je kon nergens een einde zien van het meer, indrukwekkend. |
 |
| Dit is een foto van op een verre afstand genomen op de terugweg naar ons busje voor naar ons dorp te rijden. |
Reacties
Gelukkig bestaat er nu al medicatie om deze ziekte te voorkomen, anders zouden er elk jaar nog meer slachtoffers vallen!
Ik ben terug gekomen met honderden muggenbeten... gelukkig zonder gevolgen.